Worden we ziek van borstimplantaten?

Er is in de media veel te doen over borstimplantaten. Moeten we ons zorgen maken om kanker en auto-immuunziekten of valt het allemaal wel mee? We vragen het plastisch chirurg Laura Zaal.

Waar moet je als consument rekening mee houden, als je een borstvergroting overweegt?

Het handigst is om naar de NVPC site te gaan, waar je de bijsluiter ‘borstvergroting’ kunt lezen en downloaden. Daar wordt eigenlijk alles verteld en uitgelegd over een borstvergroting en borstimplantaten. Klik hier voor de bijsluiter borstvergroting.

Wat zijn redenen om een borstvergroting niet uit te voeren?

In ieder geval moet je minstens 18 jaar of ouder zijn en je moet natuurlijk gezond zijn om de ingreep te ondergaan. Als je bijvoorbeeld een auto-immuunziekte hebt, bestaat het risico dat het plaatsen van een implantaat de auto-immuunziekte verder triggert. Het is iets waar wij geïnteresseerde mensen op attenderen, dit risico bestaat namelijk echt.

De media berichtte onlangs over een zeldzame vorm van kanker, die in verband wordt gebracht met bepaalde borstimplantaten. Paniek?

Dat ging over *ALCL (borst implantaat geassocieerd anaplastisch grootcellig lymfoom) en dat is een lymphoma, geen vorm van borstkanker. Op de NVPC site staat ook een link die verwijst naar uitleg daarover. Klik hier voor uitgebreide informatie over ALCL.

Hoe kom je bij een goede arts terecht?

Wat in ieder geval belangrijk is, is dat je naar een plastisch chirurg gaat. Een plastisch chirurg die aangesloten is bij de NVPC (Nederlandse vereniging voor plastische chirurgie) en NVEPC (Nederlandse vereniging voor esthetische plastische chirurgie) . Daarnaast is het belangrijk een plastisch chirurg te kiezen die gespecialiseerd is in die bepaalde ingreep. Verdere waarborgen zijn dat de kliniek waar je naar toegaat, ZKN geregistreerd is en een KIWA certificatie heeft. De inspectie van de gezondheidszorg controleert namelijk of klinieken aan alle veiligheidseisen voldoen.

Vertrouwen is heel belangrijk, want zo weet je of er aan je verwachtingen voldaan kan worden.

Verder zeg ik altijd dat het belangrijk is dat het consult wordt uitgevoerd door de plastisch chirurg die je opereert. Zorg ervoor dat je zeker weet dat diegene jou ook zelf opereert. Vraag hoe de nazorg geregeld is. Verder is het belangrijk te weten welk type prothese er gebruikt wordt. Tot slot moet je een goed gevoel hebben over de arts. Vertrouwen is heel belangrijk, want zo weet je of er aan je verwachtingen voldaan kan worden.

Waarom is het niet slim om je in het buitenland te laten opereren?

In de eerste plaats al niet om de nazorg, of het gebrek daaraan. Als je je laat opereren en je komt terug in Nederland en er is iets, dan is de kliniek niet om de hoek. Ook als je een klacht wilt indienen. Dan weet je niet of en hoe deze afgehandeld zal worden. De richtlijnen van OK’s zijn in het buitenland anders dan in Nederland. Daar zitten wel verschillen in. Het is lastig om daar precies achter te komen. Verder kunnen alle belangrijke punten die ik net genoemd heb, onmogelijk of lastig zijn. Weten welke plastische chirurg je opereert, wat de nazorg inhoudt en al dat soort zaken.

Zie je vaak mensen met complicaties die in het buitenland zijn behandeld, op je spreekuur?

Nee, niet per se. Mensen met complicaties komen meestal in het ziekenhuis terecht. Maar goed, ik krijg natuurlijk wel veel verzoeken om een second opinion. Het kan ook gebeuren dat mensen na een paar jaar toch niet tevreden zijn. Dat hoeft niet meteen om een complicatie te gaan. Vaak gaat het over ontevredenheid, omdat er niet aan de verwachtingen is voldaan. Ook kan het zijn dat mensen niet weten welke implantaten er zijn gebruikt en daar ongerust over zijn.

Als er een complicatie ontstaat na een operatie in het buitenland, wordt dan een hersteloperatie in het ziekenhuis vergoed?

De zorg in Nederland is zo ingericht dat we verplicht zijn mensen te helpen die op de eerste hulp bij ziekenhuizen binnenkomen. Je kunt je natuurlijk wel voorstellen dat als er een hersteloperatie gedaan moet worden voor een cosmetische ingreep, mensen daar zelf voor moeten betalen.

Wat zijn indicaties waar je op moet letten als je je zorgen maakt over een auto-immuunziekte?

Dat is niet zozeer gerelateerd aan borstvergrotingen, überhaupt iets in je lichaam plaatsen kan een autoimmuunziekte triggeren. Dat kan ook een knie-implantaat zijn. Het kan zelfs gebeuren door een piercing, of na een vaccinatie. We weten dat er vrouwen zijn met klachten met borstprotheses, maar er zijn ook vele miljoenen vrouwen die helemaal geen klachten hebben. De bijsluiter van de implantaten van de borstvergroting vermeldt dit ook. Als mensen bij mij op de poli komen geef ik ook altijd aan dat als je een auto immuun ziekte hebt, je je moet realiseren dat klachten gerelateerd aan de auto-immuunziekte kunnen verergeren. Bij vrouwen met klachten die er voor kiezen de implantaten te verwijderen, zien we dat de klachten met 50% tot 70% verminderen.

Zou dat ook zo kunnen zijn voor fillers en botox? Kunnen die het ook triggeren?

Dat lost weer op dus daarvan zou je niet zeggen dat het eenzelfde effect heeft. Dat is niet permanent. Op het ogenblik wordt daar volop onderzoek naar gedaan. Nederland is daarin een voorloper ten opzichte van het buitenland. Als wij op congressen zijn in het buitenland, speelt dat daar helemaal niet. Het is echt iets dat in Nederland veel in het nieuws is en ik denk dat het heel goed is dat we daar kritisch naar kijken en er transparant in zijn. Bijvoorbeeld dat onderzoek dat in Israël gedaan is, is niet relevant omdat in de controlegroep 75% auto-immuunklachten had. Je kunt niet alles op één hoop gooien en daarom is het belangrijk dat nieuws genuanceerd gebracht wordt over auto-immuunklachten.

Er zijn veel merken implantaten beschikbaar. Kunnen we er vanuit gaan dat alle implantaten die door Nederlandse plastisch chirurgen worden aangeboden, veilig zijn?

Daar is nu inderdaad veel om te doen. Ook daarover kun je op de NVPC site veel informatie vinden. Alle prothesen die in Nederland gebruikt worden, zijn goedgekeurd om op de Nederlandse markt gebruikt te worden. De IGZ heeft onlangs weer gezegd dat er geen reden is om prothesen van de markt te halen behalve die getextureerde ** Natrelle protheses van fabrikant Allergan die mogen niet meer gebruikt worden. Daar blijven we kritisch naar kijken.

En vrouwen die de Natrelle implantaten hebben, moeten die nog actie ondernemen?

Ons advies is dat als vrouwen zich zorgen maken of klachten hebben dat ze zich melden bij hun plastisch chirurg. Bij twijfel kun je ook een echo of MRI laten maken. Heb je klachten dan is het verstandig je te melden. Er is wel een richtlijn in ontwikkeling betreffende: wanneer gaan we standaard vrouwen controleren? We weten dat als we te vaak onderzoek doen bij vrouwen die geen klachten hebben, we daar misschien dingen uit krijgen die misschien wel helemaal niet kloppen. Het is veel specifieker om onderzoek te doen bij vrouwen die klachten hebben. Grofweg gezegd adviseren wij om de 5 jaar een echo te laten maken via je huisarts en bij klachten je te melden.

* Onderzoek toont tot nu toe aan dat siliconen borstimplantaten geen verhoogd risico geven op het krijgen van borstkanker1-3. Wel blijk uit recent onderzoek dat vrouwen met siliconen borstimplantaten een grotere kans hebben op de zeldzame kankersoort ALCL. Deze zeldzame vorm van kanker lijkt vooral voor te komen bij implantaten met een geribbeld (getextureerd) oppervlak. Volgens de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd zijn de risico’s ‘acceptabel’. Dat betekent dat ze niet zo ernstig zijn dat ze niet gebruikt mogen worden. Toch wijst de inspectie op het feit dat borstimplantaten altijd risico’s kunnen hebben. Bron: kwf.nl** Nieuwsbericht | 20-12-2018 | Allergan neemt Europese voorraden borstimplantaten terug. Fabrikant van borstimplantaten Allergan heeft donderdag bekend gemaakt te stoppen met de verkoop van getextureerde implantaten (Microcell en Biocell) en de voorraden terug te nemen. Zij doen dat in heel Europa, dus ook in Nederland. Allergan kwam tot dit besluit nadat de CE-markering niet verlengd werd door de notified body. Bron: igj.nl

Laura Zaal is werkzaam als plastisch chirurg en gespecialiseerd in borstvergrotingen.